nl
stadsverwarming in Rotterdam
Warmte - november 25, 2025

Stadsverwarming Rotterdam: zo werkt het warmtenet in de havenstad (2025)

Rotterdam behoort tot de koplopers in Nederland als het gaat om stadsverwarming. De stad heeft één van de grootste en meest complexe warmtenetten van het land, gevoed door diverse bronnen zoals restwarmte uit de haven, afvalverbranding en steeds meer duurzame alternatieven.
Maar hoe werkt stadsverwarming in Rotterdam precies?
Welke projecten lopen er?
En wat betekent dit voor bewoners, bedrijven en vastgoedbeheerders?

In deze blog ontdek je hoe het warmtenet is opgebouwd, welke kansen en uitdagingen er zijn én welke ontwikkelingen Rotterdam klaarstomen voor een warmtetoekomst zonder aardgas.

Waarom stadsverwarming zo belangrijk is voor Rotterdam

Rotterdam heeft een unieke energie-infrastructuur. De haven, industriegebieden en stadswijken liggen dicht bij elkaar. Dat maakt het mogelijk om grote hoeveelheden restwarmte op te vangen en te gebruiken voor woningen en bedrijven.

Voor de stad biedt stadsverwarming drie grote voordelen:

  • CO₂-reductie: restwarmte uit raffinaderijen en industrie vervangt aardgas.
  • Ruimtebesparing: vooral in hoogbouwlocaties is collectieve warmte ideaal.
  • Stapsgewijze uitbreiding: het net groeit elk jaar met duizenden aansluitingen.

Rotterdam is bovendien aangewezen als koplopergemeente in de warmtetransitie, wat betekent dat de stad als één van de eersten grootschalig overstapt van gas naar stadswarmte.

Hoe werkt stadsverwarming in Rotterdam?

Het warmtenet is grotendeels opgebouwd uit drie onderdelen:

1. Warmtebronnen

Rotterdam kent meerdere typen bronnen:

  • Restwarmte uit industrie
     Een groot deel van de warmte komt uit de haven, waar raffinaderijen en fabrieken continu warmte overhouden. In plaats van lozen in de lucht of de Maas, wordt deze warmte nuttig ingezet.
  • Afvalverbranding
     Bij AVR in Rozenburg komt veel warmte vrij tijdens het verwerken van afval. Deze warmte voedt een belangrijk deel van het net.
  • Duurzame bronnen in ontwikkeling
     Rotterdam investeert in:
    – geothermieprojecten (aardwarmte),
    – grote warmtepompen,
    – aquathermie,
    – en toekomstige koppelingen met waterstofscenario’s.

Hiermee wil de stad minder afhankelijk worden van industriële restwarmte.

2. Distributie via een grootschalig buizennetwerk

Het Rotterdamse warmtenet bestaat uit kilometers aan geïsoleerde leidingen die door delen van de stad lopen, zoals:

  • Rotterdam-Zuid
  • IJsselmonde
  • Feijenoord
  • Nieuw Crooswijk
  • Noordereiland
  • Centrum (gefaseerde uitbreiding)

De leidingen vervoeren water van ongeveer 70–90°C naar gebouwen. Het gekoelde retourwater gaat terug naar de bron en wordt opnieuw opgewarmd.

3. Warmteafleversets in woningen en gebouwen

In elk gebouw zorgt een warmteafleverset (afleverset) voor:

  • veilige overdracht van warmte via een warmtewisselaar,
  • warm tapwater,
  • en koppeling met thermostaten of gebouwbeheersystemen.

Belangrijk: het warme water uit het net komt nooit direct in contact met het interne systeem in het gebouw.

Wie levert stadswarmte in Rotterdam?

De warmtelevering in Rotterdam wordt uitgevoerd door:

  • Eneco (grootste warmteleverancier)
  • Vattenfall (kleinere delen van de regio, afhankelijk van gebied)
  • Lokale warmte-initiatieven voor specifieke projecten

Daarnaast werkt de gemeente nauw samen met Warmtebedrijf Rotterdam, hoewel dit de laatste jaren is omgevormd na mislukte uitbreidingsplannen richting Leiden.

Belangrijke stadsverwarmingsprojecten in Rotterdam

 

  • WarmtelinQ (naar Den Haag en Leiden)

    Een regionaal project dat Rotterdam verbindt met andere steden in Zuid-Holland, zodat warmte beter kan worden gedeeld.

  • Aardwarmteproject Hart van Zuid

    Rotterdam wil meerdere geothermiebronnen ontwikkelen voor duurzame, lokale warmte.

  • Slimme warmtenetten

    Steeds meer delen van de stad worden voorzien van datagedreven monitoring, slimme koppelingen en optimalisaties. Hierdoor wordt het net efficiënter én betaalbaarder.

Gemiddelde kosten stadsverwarming per maand

Wat kost stadsverwarming in Rotterdam?

Rotterdam hanteert – zoals alle steden – tarieven onder toezicht van de ACM.
Maar bewoners ervaren soms toch hogere lasten, bijvoorbeeld door:

  • hoge vaste kosten (vastrecht)
  • relatief laag jaarlijks verbruik
  • inefficiënt ingestelde installaties
  • gebrek aan inzicht in retourtemperaturen en energieverbruik

Dit is precies waar modern warmtebeheer het verschil maakt.

Lees ook: Gemiddelde kosten stadsverwarming per maand

Uitdagingen van stadsverwarming in Rotterdam

Hoewel Rotterdam verder is dan veel andere gemeenten, zijn er ook knelpunten:

1. Afhankelijkheid van industriële warmte

Restwarmte is duurzaam, maar niet 100% toekomstbestendig. De industrie moet afbouwen richting 2050, wat vraagt om alternatieve bronnen.

2. Warmteverlies in oudere netdelen

Net zoals in andere steden gaan sommige delen van de warmte verloren. Monitoring is nodig om dit terug te dringen.

3. Gebrek aan inzicht voor bewoners

Veel huishoudens weten niet:

  • wat ze precies verbruiken,
  • waarom ze bepaalde tarieven betalen,
  • of hun installatie efficiënt werkt.

4. Nieuwe rolverdeling door de Wet collectieve warmte (WCW)

Vanaf 2025–2026 krijgen gemeenten veel meer regie.
Dit gaat veel veranderen voor aanbieders en gebouwbeheerders.

Welke kansen liggen er voor Rotterdam?

1. Nieuwe duurzame warmtebronnen

Geothermieprojecten kunnen duizenden woningen voorzien van bron-onafhankelijke warmte.

2. Slimmer en datagedreven warmtebeheer

Met monitoring kunnen exploitanten, corporaties en bedrijven:

  • afwijkingen sneller opsporen,
  • retourtemperaturen verlagen,
  • verbruik vergelijken tussen gebouwen,
  • en onderhoud voorspellen.

3. Efficiëntieverbetering door beter ingestelde afgiftesystemen

Veel gebouwen gebruiken warmte niet optimaal.
Goede sturing kan tot 10–20% besparing opleveren zonder comfortverlies.

4. Betere samenwerking door WCW

De nieuwe wet verplicht:

  • transparante kosten
  • duurzaamheidsrapportage
  • publieke regie
  • hogere prestaties van warmtenetten

Rotterdam kan hierdoor een voorbeeldstad worden in eerlijk en efficiënt warmtebeheer.

Wat betekent stadsverwarming Rotterdam voor vastgoedbeheerders?

Rotterdam kent veel hoogbouw, appartementencomplexen en gemengde gebouwen.
Dat maakt stadswarmte interessant, maar ook complex.

Beheerders hebben te maken met:

  • kostenverdeling via verdeelsleutels,
  • monitoring van individuele en collectieve meters,
  • rapportages voor WCW, ESG of CSRD,
  • en onderhoud van afleversets of GBS-systemen.

Steeds meer beheerders kiezen voor slimme dataverwerking, zodat facturatiedata automatisch wordt gegenereerd en inzicht ontstaat waar installaties efficiënter kunnen werken.

Conclusie: Rotterdam is klaar voor de volgende stap in stadsverwarming

Stadsverwarming in Rotterdam is al ver ontwikkeld, maar de grootste transformatie komt pas in de komende jaren.
Met nieuwe warmtebronnen, betere monitoring en strengere eisen vanuit de Wet collectieve warmte wordt het warmtenet:

  • duurzamer,
  • slimmer,
  • efficiënter,
  • én transparanter.

Rotterdam kan hiermee uitgroeien tot een van de meest toekomstbestendige warmtegebieden van Nederland.

 

Wil je als organisatie weten hoe je slim omgaat met stadsverwarming binnen jouw gebouw of vastgoedportfolio?

Laat het weten, wij helpen je graag verder

Veelgestelde vragen over stadsverwarming in Rotterdam

Stadsverwarming is een systeem waarbij warmte – vaak restwarmte uit de industrie – via een netwerk van leidingen wordt geleverd aan gebouwen voor verwarming en warm tapwater.

Dankzij het gebruik van restwarmte en de ontwikkeling van duurzame bronnen zoals aardwarmte en aquathermie, is stadsverwarming in Rotterdam een relatief duurzame oplossing.

De kosten bestaan uit verbruikskosten, vastrecht en eventuele aansluitkosten. Deze tarieven worden gereguleerd door de ACM, maar kunnen per situatie verschillen.

Eneco is de grootste leverancier, met ook Vattenfall en enkele lokale initiatieven actief in de regio.

De WCW geeft gemeenten vanaf 2025–2026 meer regie over warmtenetten. Voor gebruikers betekent dit meer transparantie, betere prestaties en nieuwe verplichtingen voor aanbieders.

Ja, door het optimaliseren van retourtemperaturen, installatie-instellingen en monitoring van verbruik kan tot 20% bespaard worden zonder comfortverlies.

Zeker. Vooral in hoogbouw is stadswarmte efficiënt, al vergt het goede verdeling van kosten en slimme monitoring.